Visok krvni pritisak (hipertenzija) je jedan od najvažnijih faktora rizika za srčana oboljenja i moždani udar, ali najčešće ne ispoljava simptome zbog čega se naziva se i “tihim ubicom”.Zato je od vitalnog značaja održavati normalan nivo krvnog pritiska. U nastavku su biljke i začini koji mogu pomoći u spuštanju krvnog pritiska.
Bosiljak
Najpoznatiji po svojoj upotrebi u pesto sosu i italijanskim jelima, bosiljak sadrži jedinjenja koja mogu pomoći u smanjenju visokog krvnog pritiska. Naime, bosiljak sadrži antioksidans nazvan eugenol, za koji se smatra da djeluje kao prirodni blokator kalcijumovih kanala. Ova jedinjenja pomažu u opuštanju krvnih sudova, sprečavajući kalcijum da uđe tamo gdje mu nije mjesto.
Bosiljak pomaže u borbi protiv infekcija i jača imunitet, a studije pokazuju da smanjuje i nivo šećera u krvi prije i poslije obroka, kao i da pomaže u liječenju anksioznosti i depresije.
Bijeli luk
Bijeli luk je opšte poznat kao narodni lijek u borbi protiv bolesti, uključujući običnu prehladu, a postoje ubjedljivi dokazi o blagotvornim efektima na zdravlje srca. Studije na ljudima su otkrile da dodatak bijelog luka izaziva značajno smanjenje krvnog pritiska kod osoba sa visokim krvnim pritiskom.
Bijeli luk je jedan od najbogatijih izvora jedinjenja koja sadrže sumpor, uključujući alicin. Alicin pomaže u opuštanju krvnih sudova i podsticanju zdrave cirkulacije. Neke studije su čak otkrile da ekstrakt belog luka može da utiče na krvni pritisak slično kao što to čine određeni lijekovi.
Timijan
Timijan je bogat ruzmarinskom kiselinom, koja podržava protok krvi, opušta krvne sudove, pa čak može da se bori i protiv upale.
Neke studije na životinjama su čak pokazale da ruzmarinska kiselina može da blokira enzim koji konvertuje angiotenzin (ACE), što značajno snižava krvni pritisak.
Peršun
Peršun je od davnina poznat kao lekovita biljka i koristio se za liječenje visokog krvnog pritiska i kao diuretik (lijek za izbacivanje viška tečnosti iz organizma).Dobar je izvor vitamina C i karotenoida, antioksidanata koji biljkama daju boju. Antioksidansi poput ovih mogu pomoći u smanjenju krvnog pritiska i lipoproteina niske gustine (LDL) odnosno “lošeg” holesterola koji je važan faktora rizika za srčana oboljenja.
Osim toga, peršun je bogat nitratima koji pomažu u širenju krvnih sudova, što poboljšava protok krvi i snižava krvni pritisak.
Sjeme celera
Sjeme celera može pomoći u snižavanju krvnog pritiska delujući kao blokator kalcijumovih kanala, a studije na ljudima su pronašle čvrste dokaze da ovo seme ima zdravstvene koristi za osobe sa visokim krvnim pritiskom.
Takođe, sjeme celera je bogato vlaknima, važnim hranljivim materijama za zdravlje srca, što podržava normalan nivo krvnog pritiska.
Đumbir
Koren đumbira sadrži dosta antioksidanata, te ima snažno protivupalno svojstvo. Đumbir je izuzetno efikasan u liječenju prehlade i upale sinusa, a dobro je poznat i kao lijek protiv mučnine, posebno u ranoj trudnoći.
Đumbir, takođe, djeluje slično blokatoru kalcijumovih kanala i ACE inhibitoru u tijelu za liječenje raznih tegoba, te može pomoći i u održavaju zdrave cirkulacije, što je važno za regulisanje krvnog pritiska.
Cimet
Cimet sadrži jedinjenje cinamaldehid, koje je odgovorno za njegova ljekovita svojstva. Ovaj začin ima snažno antioksidativno dejstvo, pa pomaže u borbi protiv upale, snižava holesterol i trigliceride u krvi, a posebno je efikasan u snižavanju nivoa šećera u krvi.
Pored toga, neke studije na životinjama ukazuju da cimet otvara i opušta krvne sudove, smanjujući krvni pritisak. Istraživanja na ljudima takođe pokazuju da konstantna konzumacija cimeta može da održava krvni pritisak stabilnim, uz druge terapije, prenosi Verywellhealth.
Šta se smatra visokim krvnim pritiskom?
Normalan krvni pritisak iznosi do 120/80 milimetara živinog stuba (mmHg). Odnosno, vrijednosti gornjeg (sistolnog) pritiska do 120 mmHg i donjeg (dijastolnog) do 80 mmHg, smatraju se optimalnim.
Ukoliko je povišena samo jedna od ove dvije brojke (vrednost sistolnog ili dijastolnog pritiska), osoba se svrstava u kategoriju hipertenzije, a hronično povišen krvni pritisak može da dovede do različitih zdravstvenih komplikacija, uključujući moždani i srčani udar.
Kada su potrebni lijekovi za krvni pritisak?
Hipertenzija može uspješno da se leči nefarmakološkim odnosno preventivnim mjerama, i farmakološkim mjerama – upotrebom odgovarajućih lijekova. Nefarmakološke mjere se moraju sprovoditi od malih nogu naročito ako neko u porodici ima povišen pritisak. Prije svega hrana treba da bude što manje slana (na žalost najveći procenat soli unosimo iz fabrički pripremljene hrane), umjeren unos alkohola, umjerena fizička aktivnost (30-60 minuta šetnje svakodnevne), obroci da budu redovni da bi se spriječila gojaznost, prestanak pušenja. Ako nefarmakološke mjere nisu dovoljne, onda moramo da uključimo i lijekove. Treba naglasiti da svaki pacijent ima svoj lijek ili svoju kombinaciju lijekova, odnosno individualni pristup je bitan u liječenju povišenog pritiska, ne postoji univerzalni lijek – poručila je za Blic zdravlje prof. dr Vesna Stojanov.
Navike koje regulišu krvni pritisak
Lijekovi, bilje i suplementi za zdravlje srca nisu jedine opcije koje mogu pomoći u održavanju normalnog krvnog pritiska. Krvni pritisak i zdravlje srca takođe zavise od svakodnevnih životnih navika kao što su:
Fizička aktivnost: Kao što su trčanje, plivanje, hodanje, trening snage, igranje tenisa ili ples. Prema istraživanjima, svakodnevno vježbanje u trajanju od 30 minuta može da smanji krvni pritisak za oko 5-8 mmHg.
Zdrava ishrana: Gojaznost je glavni faktor rizika za visok krvni pritisak. Uravnotežena ishrana pomaže u održavanju zdravlja srca, uključujući normalnu kontrolu krvnog pritiska. A to znači veći unos voća, povrća, mahunarki, semenki i integralnih žitarica koje su pune vlakana i hranljivih materija bez dodatog šećera i nezdravih masti.
Dovoljno sna: Krvni pritisak varira tokom dana i uobičajeno je da vrijednosti pritiska opadaju od 23 sata do 2 sata poslije ponoći, što dovoljno govori o važnosti sna za zdravlje srce i krvnih sudova. Opšte preporuke glase: 7-9 sati kvalitetnog sna svake noći.
Upravljanje stresom: Stres oslobađa hormone koji privremeno podižu krvni pritisak. Hormon stresa, ili kortizol, sužava krvne sudove i može da dovede do privremenih skokova krvnog pritiska.
Redovno mjerenje krvnog pritiska: Visok krvni pritisak nerijetko ne ispoljava simptome. Zbog toga je važno da i zdrave osobe povremeno provjeraju vrednosti krvnog pritiska kod kuće, ali ne treba propuštati i redovne zdravstvene preglede.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu