Nemiri su na današnji dan, 17. decembra 1989. godine počeli u Temišvaru i Aradu, potom zahvatili Bukurešt i proširili se na cijelu zemlju.
Čaušesku, koji je na vlasti bio od 1965, i njegova žena Elena uhvaćeni su u bijegu 22.12.1989, tri dana kasnije osuđeni na smrt i strijeljani.
Suđenje i izvršenje kazne su snimljeni video kamerom. Snimak je munjevitom brzinom obišao svijet, a rumunska televizija ga je prikazala nekoliko dana kasnije.
Grob Čaušeskuovih, službeno, ne postoji. Na grobnici gdje su pokopani stoje imena dva generala s datumom smrti koji odgovara datumu smrti bračnog para Čaušesku. Država je odbila sve zahtjeve porodice i sljedbenika da se posmrtni ostaci prenesu u neki mauzolej ili crkvu i da im se grob obilježi.
Čaušesku je u početku bio popularan vođa, prvenstveno zbog vođenja nezavisne spoljne politike zemlje, usprkos dominaciji politike SSSR u Rumuniji. Godine 1960. okončao je aktivno sudjelovanje Rumunije u Varšavskom paktu (iako je zemlja formalno i dalje bila članica), odbio je da na strani Pakta sudjeluje u napadu na Čehoslovačku u proljeće 1968, pa je čak i otvoreno osudio tu akciju. Iako je SSSR bio vrlo tolerantan prema Čaušeskuovoj neposlušnosti, zbog ovakve politike je Rumunija imala status “crne ovce” u Istočnom bloku.
Rumunija je 1984. bila jedna od samo tri komunističke zemlje koje su učestvovale na Ljetnim olimpijskim igrama u Los Anđelesu (druge dvije zemlje bile su Jugoslavija i Kina). Isto tako, Rumunija je prva iz Istočnog bloka uspostavila službene odnose s Evropskom zajednicom (ugovori o preferencijalima iz 1974. i o industrijskim proizvodima iz 1980. godine). Čaušesku je, međutim, odbijao da provede šire reforme. Protivljenje sovjetskoj kontroli uglavnom se ogledalo u odbijanju da se počne s destaljinizacijom sistema. Tajna policija Sekuritate čvrsto je držala pod kontrolom javnu riječ i medije i nije dozvoljavala nikakvo opoziciono djelovanje.
Čaušesku je stvorio sveprisutan kult ličnosti – sebi je dodijelio titule Vođe i Karpatskog genija, a na važne pozicije u vlasti ubacio svoju suprugu Elenu i druge članove porodice. Za njega je napravljeno i posebno žezlo, po ugledu na rumunske kraljeve.
Usprkos sve jačem totalitarizmu, Čaušeskuova politička samostalnost od SSSR i njegova osuda invazije na Čehoslovačku 1968. godine privukli su pažnju zapadnih sila koje su ga smatrale antisovjetskim vođom, pa su ga finansirale nadajući se da će time izazvati raskol u Varšavskom paktu. Ti zajmovi, međutim, nisu bili baš najpovoljniji – više od 13 milijardi dolara kredita za finansiranje programa ekonomskog razvoja potpuno je finansijski iscrplo zemlju. Pokušavajući da popravi stanje Čaušesku je odlučio da u potpunosti eliminiše spoljni dug. Raspisao je referendum za promjenu Ustava, čime bi ubuduće bilo zabranjeno bilo kakvo spoljno zaduživanje. Na referendumu je dobio skoro stopostotnu podršku stanovništva.
Radi otplate dugova, 1980-ih godina Čaušesku je naredio izvoz najvećeg dijela poljoprivredne i industrijske proizvodnje. To je rezultiralo nestašicama koje su stanovništvo dovele u situaciju da se bori za opstanak, jer su uvedene racionalizacije hrane i redovne restrikcije grijanja, plina i struje. U periodu od 1980. do 1989. došlo je do konstantnog pada životnog standarda. Karakteristične su bile stalne nestašice hrane i robe široke potrošnje. Službeno objašnjenje bilo je da zemlja otplaćuje svoje dugove, a narod je prihvatio patnju u nadi da će to kratko potrajati, a radi opšteg boljitka.
Dug je u potpunosti otplaćen u ljeto 1989. godine, nekoliko mjeseci prije svrgavanja Čaušeskua s vlasti.
Tokom 1989. godine Čaušesku je pokazivao znakove potpunog odbijanja sagledavanja realnosti. Dok je zemlja prolazila kroz izuzetno težak period, a narod provodio sate u dugim redovima za hljeb ispred praznih prodavaonica, on je na državnoj televiziji prikazivan u trgovinama prepunim hrane kako veliča “visok životni standard” koji je omogućio svom narodu. U drugoj polovini 1989. u TV dnevnicima su izlistavani kolhozi s navodnim rekordnim prinosima, što je bilo suprotno od nestašica koje su tada osjećali obični građani.
Čaušeskuov režim srušen je nakon serije krvavih događaja u Temišvaru i Bukureštu tokom decembra 1989. godine.
Ostali događaji na današnji dan
1770. – Rođen Ludvig van Betoven, genijalni njemački kompozitor na prelazu između klasičnog razdoblja i romantizma, majstor improvizacije i virtuoz na klaviru;
1903. – Braća Vilbur i Orvil Rajt izvela prvi uspješan let avionom u istoriji vazduhoplovstva. Njihova letjelica “Flajer I” nad pješčanim dinama blizu mjesta Kiti Houk u Sjevernoj Karolini, u SAD, uzletjela četiri puta, zadržavši se u vazduhu najduže 59 sekundi;
1919. – Umro Pjer Ogist Renoar, francuski slikar;
1975. – Rođena Mila Jovović, američka glumica, muzičarka i foto model;
1989. – Prikazana je prva epizoda popularne američke animirane TV serije “Simpsoni”;
1995. – Slobodan Milošević, vođa delegacije Srba iz BiH na mirovnim pregovorima u Dejtonu, odbio da poslanicima Skupštine Republike Srpske, na 56. sjednici, podnese izvještaj o mirovnim pregovorima na kojima je postignut sporazum o okončanju rata. Ovo je prva sjednica poslije potpisivanja Dejtonskog sporazuma (zvanično “Opšti okvirni sporazum za mir u Bosni i Hercegovini”) u Parizu 14. decembra. Nikola Koljević i Branislav Lukić podnose izvještaj o više mirovnih razgovora, uključujući i donatorsku konferenciju u Londonu nekoliko dana ranije. Mnogi poslanici ih nemilosrdno kritikuju, bijesni što je Milošević potpisao sporazum a da ih nije konsultovao i što Koljević i Buha, predstavljajući Srbe iz Bih, nisu uspjeli da izdejstvuju povoljnije uslove;
1999. – Njemački, američki i istočnoevropski zvaničnici zaključili istorijski sporazum o nadoknadi za prinudan rad za vrijeme nacističke Njemačke, 54 godine poslije Drugog svjetskog rata.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu