Spasilački timovi pretražuju Atlantski okean kako bi pronašli podmornicu “Titan” koja je nestala u nedjelju na putu ka olupini Titanika.
Stručnjaci strahuju da je električna energija možda već nestala u plovilu već nakon prvih nekoliko desetina metara. To znači da su vitalni “skraberi”, dizajnirani da filtriraju toksične nivoe ugljen-dioksida u skučenim prostorima, možda već isključeni.
Кako nivo kiseonika opada, udio ugljen-dioksida koji se izdiše će porasti.
Dr Кen Ledez, specijalista za hiperbaričnu medicinu na Univerzitetu Memorijal u Sent Džonsu, Njufaundlend, rekao je: “Ugljen-dioksid postaje sedativ, postaje kao anestetički gas i od kojeg zaspite”.
Trovanje ugljen-dioksidom može biti smrtonosno. Može da izazove gušenje ili hiperkapniju, kada previše gasa preplavi krvotok.
Međutim, drugi rizik sa kojim se suočavaju putnici u podmornici “Titan” mogao bi da im pomogne da prežive dovoljno da budu spašeni, tvrde stručnjaci.
Hipotermija — potencijalna prijetnja zbog niskih temperatura u dubinama okeana — mogla bi da dovede do toga da posada izgubi svijest i “preživi” mučno čekanje.
Podvodni brodovi koriste proces koji se zove “CO2 čišćenje”. To se radi hemijski korišćenjem natrijum-kreča koji hvata i uklanja ugljen-dioksid iz vazduha, osiguravajući da se održava bezbjedna atmosfera za disanje.
Ugljen-dioksid je bezbojan i bez mirisa. Nivoi pronađeni u životnoj sredini ne predstavljaju neposrednu opasnost za ljude. Ali, u skučenim prostorima, mogu. Simptomi trovanja ugljen-dioksidom uključuju glavobolje i pospanost. Viši nivoi mogu dovesti do dezorijentacije, konfuzije, ubrzanog disanja i napadaja.
Na kraju nivoi postaju opasni po život, a žrtve padaju u nesvijest prije nego što umru od gušenja uslijed nedostatka kiseonika.
Trovanje ugljen-dioksidom
Udisanje vazduha osiromašenog kiseonikom uzrokovano ekstremnim koncentracijama ugljen-dioksida može dovesti do smrti uslijed gušenja, upozorava američko Ministarstvo poljoprivrede. Vjeruje se da ljudi mogu da prežive oko 15 minuta bez kiseonika.
Bivši kapetan podmornice Кraljevske mornarice rekao je da je “najveći problem od svih” to što nije mogao da uoči bilo kakav znak čistača dok je gledao video snimke koji su prethodno snimljeni na “Titanu”.
Ranije ove nedjelje, bivši direktor za podvodnu medicinu i zdravlje radijacije za američku mornaricu rekao je da mnogi ljudi pretpostavljaju da je nedostatak kiseonika najveća briga kada su ljudi zatvoreni u hermetički zatvorenom prostoru.
Ali dr Dejl Mol je rekao da najveći rizik zapravo predstavlja ugljen-dioksid.
– Ako su izgubili struju, onda taj sistem pročišćavanja više ne funkcioniše. Oni su izdisali ugljen-dioksid koji mora da se ukloni, jer u suprotnom postane toksičan – rekao je on.
Slično tome, bivši ronilac Кraljevske mornarice i veteran Foklandskih ostrva Rej Sinkler je upozorio da je pet putnika moglo već da podlegne ovim toksičnim nivoima ugljen-dioksida.
Sinkler je bio u dubokom moru u Sjevernom moru 1984. godine u maloj podmornici koja se odvaja od glavnog broda, poput nestalog broda “Titan”.
– Ove podmornice imaju baterije koje imaju ograničen vijek trajanja i imaju prečistače ugljen-dioksida. Ako one prestanu da rade, ljudi bi mogli da se uguše prije nego što kiseonik uopšte nestane, jer im otrovni gas ispunjava pluća. Nagomilavanje gasa bi ih veoma brzo učinilo pospanim i od toga bi se onesvijestili. Brinem se da se ovo možda već dogodilo. To je apsolutni scenario iz noćne more, najgore što bilo koji ronilac može da zamisli – rekao je.
Opasnost od hipotermije
Ali čak i bez ovih faktora, pet turista bi moralo da se suoči sa mogućnošću brzog pojavljivanja hipotermije.
Duboki okean prima malo ili nimalo svjetlosti, a temperature na 3.800 – dubina na kojoj je Titanik – su oko 2 stepena.
Ako je plovilo zaglavljeno na morskom dnu, temperatura vode može biti oko 0 stepeni.
Кod ljudi, hipotermija se može javiti u vodi koja je hladna i do 4 stepeni, pri čemu tjelesni sistemi počinju da se gase dok ljudi postaju umorni i zbunjeni.
– Bez električne energije, plovilo ne proizvodi energiju ili toplotu. Ali hipotermija bi “mogla biti njihov prijatelj – upozorio je i dr Ledez.
– Postoji mogućnost da ako se dovoljno ohlade i izgube svijest da to prežive – to znaju spasioci. Tijelo će automatski pokušati da se prilagodi da preživi. Ali, ako su u nesvijesti, neće moći mnogo da učine da sebi pomognu – rekao je on.
Dr Mol je rekao da drhtanje može da potroši više kiseonika.
Zaglavljeni u sve stresnijoj situaciji, putnici podmornice će se vjerovatno uspaničiti.
Putnici mogu da počnu da dišu ubrzano i duboko, što samo po sebi može da ubrza upotrebu kiseonika.
Rizik od implozije
Ali dr Nikolaj Roterman, dubokomorski ekolog i predavač morske biologije na Univerzitetu u Portsmutu je upozorio da kiseonik koji se nalazi u brodu može povećati rizik od implozije, prenosi Blic.
– Druga podjednako neprijatna mogućnost je požar. Vazduh u dubokomorskim podmornicama može biti obogaćen kiseonikom, što bi moglo da poveća rizik i intenzitet požara. Često su šminka na bazi nafte i kreme za kožu zabranjeni u dubokom moru zbog opasnosti od požara. Čak i bez obogaćivanja kiseonikom, svaki požar bi brzo onesposobio putnike u tako skučenom prostoru – rekao je.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu