Oko 100.000 vojnika Njemačke i Velike Britanije (Škoti) je na zapadnom frontu na današnji dan, 24. decembra 1914. kratkotrajno prekinulo sukob kako bi se sreli na ničijoj zemlji.
“Obični” vojnici zaraćenih strana, u rovovima udaljenima svega stotinak metara, potpuno neovlašteno, neslužbeno, nenajavljeno, “zaključili” su primirje koje je prema dogovoru trebalo trajati na Badnjak i sutradan, na Božić, ali se proteglo do početka januara 1915. godine.
Božićno primirje je počelo kada se, u neposrednoj blizini belgijskog grada Ipra, u njemačkim rovovima čulo pjevanje božićnih pjesama. Škoti su polako odgovorili vlastitim pjesmama, sviranjem tradicionalnih gajdi, pa su počeli polako aplaudirati jedni drugima i tako je to krenulo.
Njemački vojnik je potom izašao s malom božićnom jelkom i zakoračio na ničiju zemlju. Škoti su bili iznenađeni, ali ga niko nije htio ubiti uprkos naređenjima. Njemački vojnici su pozvali Škote da im se pridruže. To se i dogodilo, a zatim su vojnici na obje strane počeli razmjenu malih darova, pića i cigara.
Sačuvana su i svjedočanstva o tome kako su neki vojnici popili previše i zaspali u protivničkim rovovima, pa se idućeg jutra izvinjavali tamošnjim „stanovnicima“ i vratili se na svoju stranu ratišta.
Smrtni neprijatelji su odigrali čak i fudbalsku utakmicu, a dogovoreno je i sahranjivanje mrtvih koji su ležali na ničijoj zemlji već danima, smrznuti.
Godine 2008. je u gradiću Frelinghajnu, na francusko-belgijskoj granici, podignut spomenik u čast utakmici koja je tamo odigrana 1914.
Primirje je trajalo nekoliko dana, jer niko nije htio prvi započeti opet s “normalnim ratom”.
Primirje se proširilo po cijelom zapadnom frontu, a taj događaj ni danas u nekim državama ne vole isticati jer su tih dana ljubav i solidarnost potpuno zasjenili nacionalizam i militarizam kojim su se zaraćene strane i te kako ponosile. Međutim, božićno primirje se ponovilo i 1915, opet na zapadnom frontu, između Nijemaca i Francuza, te 1916. na istočnom frontu.
Vrijedi napomenuti da Božićno primirje kod velike većine učesnika nije bio izraz bunta ili pacifizma, već prije odraz ratničkog („viteškog“) kodeksa koji je još uvijek bio u nekoj mjeri prisutan u svijesti tadašnjih vojnika.
Božićno primirje je prilično poznato u Ujedinjenom Kraljevstvu, ali se u Njemačkoj i Francuskoj obično prešućuje. Upravo to ćutanje je podstaklo francuskog reditelja Kristijana Kariona da na tu temu snimi film “Sretan Božić”.
Karion je za pisanje scenarija proveo mnogo vremena u francuskim, britanskim i njemačkim arhivama, odlučan da Njemačkoj i Francuskoj budu vraćena sjećanja koja im pripadaju. Francuska vojska mu je zabranila snimanje filma na jednom vojnom poligonu u toj zemlji (navodno jer nije željela sudjelovati u snimanju filma o „pobunjenicima“), pa je umjesto toga snimljen u Rumuniji.
Ostali događaji na današnji dan
1524. – Umro Vasko da Gama, portugalski istraživač i moreplovac. On je prva osoba koja je morskim putem stigla iz Evrope do Indije (Malabarska obala) i dokazao da se Afrika može oploviti;
1838. – Pod pritiskom Rusije i političkih protivnika u Srbiji, knez Miloš Obrenović prihvatio “Turski ustav”, kojim je ograničena apsolutna kneževa vlast;
1865. – U mjestu Pulaski u američkoj državi Tenesi osnovana rasistička organizacija bijelaca “Kju kluks klan”;
1868. – Rođen Emanuel Lasker, njemački šahista, matematičar i filozof. Titulu prvaka svijeta u šahu osvojio je 1894. godine pobjedom u meču sa Vilhelmom Štajnicom. Na tronu se zadržao rekordnih 27 godina;
1922. – Rođena Ava Lavinija Gardner, američka filmska glumica;
1989. – Svrgnuti premijer Paname, general Manuel Noriega, sklonio se pred američkim okupacionim trupama u diplomatsko predstavništvo Vatikana u Panama Sitiju i zatražio politički azil;
1999. – “Mali princ”, djelo Antoana de Sent Egziperija, proglašeno za knjigu vijeka u Francuskoj.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu