Kultura

Rok Partenon (45): Rege i Novi talas (VIDEO)

Poslije panka u Britaniji i SAD, veoma snažno se razvio muzički rege talas sa Jamajke.

FOTO: LEGNAN KOULA/EPA

Rege muzika bila je tvorevina genijalnog muzičara i pjesnika Boba Marlija, koji je spojio lagane kalipso ritmove s filozofijom rastafarijanaca.

Bob Marli i rastafarijanci vjerovali su da postoji Kralj svijeta koji potiče direktno od Hrista i da je to bio Hajle Selasije. Oni su neprekidno pušili laku drogu marihuanu i vjerovali da će se na zemlji ostvariti novi Babilon s novim Hristovim dolaskom.

Rege muzika je postala popularna u Engleskoj s pojavom bijelih izvođača kao što su bili Sting i njegova grupa “Polis”. U našim krajevima rege muzika se mogla čuti u nekoliko popularnih hitova “Devojke u letnjim haljinama” Haustora, “Ona se budi” Šarla akrobate i “Hajle Selasije, car Afrike i Azije” Elvisa J. Kurtovića.

Brža varijanta rege ritma i muzike, zvana Ska, postala je mnogo popularnija na Zapadu. Ska su počeli da sviraju engleski modovi. Bila je to istovremeno i muzika nove energije i idealna plesna muzika. Ta nova energija nije bila agresivna i buntovna kao pank, već je imala u sebi neku blaziranu notu privlačnu mladim snobovima.

Veliki hit grupe Madness “One Step Beyond” širom je otvorio vrata ska ritmu i velikom broju bendova modovske provenijecije.

Kod nas je ska takođe bio prepoznat i prihvaćen u hitovima “Skakavac joj zaš’o u rukavac” Laboratorije zvuka, “Svi marš na ples” Bijelog dugmeta i “Fa fa la si mi ti” Azre.

Najveći domaći novotalasni hit “Maljčiki” Idola je takođe u ska ritmu.

Ska je bio uvod u ono što se i u svijetu naziva “Novim talasom” ili “Nju vejvom”. Predvodnici ove vrste muzike bili su B52 i Talking Heads. To je bila muzika prepuna ritma, bliska ritam i bluz muzici i rokenrolu, kao i afro muzici.

Uticaj afričkih ritmova na Novi talas konceptualno je veoma bitan, o čemu govore studije Dika Hebdidža “Potkulture značenje stila” i “Skriveni u svjetlu”. Ideja plemena, na šta asocira afrički kontinent i sve što dopire odatle, uključujući muziku, veoma je inspirativna za kreatore novog svjetskog poretka tehnosvijeta budućnosti. U tom jedinstvenom, multikulturalnom galimatijasu religija, boja kože i nacionalnih folklornih obilježja, muzika se prepoznaje kao dio svijeta. Zbog toga, nimalo slučajno, s pojavom nju vejva počinje ogroman interes za sve što je originalno muzičko nasljeđe u svijetu i što se naziva uopšteno “World Music”.

Najpopularniji predstavnici art roka Piter Gabrijel, Pol Sajmon, Brajan Eno, Dejvid Birn, snimaju albume direktno inspirisane etno muzičkim nasljeđem Afrike i Azije. Novi talas je kao muzička forma oslobodio energiju sa svih kontinenata.

(Nastaviće se)